Sergi yapımı ve Galata Rum İlkokulu'nun ana salonu üzerine üç vaka analizi

Abstract

Sergi tasarımı tarihinde, ilk kilise ve saray duvarlarına asılan eserlerden bugünkü güncel sanat müzelerine, bienallere hatta digital sergilere kadar uzanan ve süreçte önemli kırılma noktaları yaratan bir takım sergiler olmuştur. Kırılma noktaları yaratan farklı sergilerden her biri çeşitli kavramları sergi literatürünün içerisine dahil etmiştir. Sanat eseri, içeriğin ve kendi sınırlarının ötesinde sergilendiği yer, aydınlatması, grafik tasarımı, bulunduğu yapının kimliği, sirkülasyonu vb. unsurların bir araya gelmesiyle anlam kazanmaktadır. Bunların ötesi ziyaretçilerin yaşadığı deneyim ve sergi mekanından ayrılırken ortaya çıkan hisler, sergi sürecinin tamamlanmasını sağlamaktadır. Her serginin işleyişinde farklı karar mekanizmaları çeşitli roller oynamaktadır. Küratörün sanat üretimi sürecine ne kadar dahil olduğu, sanatçıya diğer aktörler tarafından ne tür kısıtlamaların getirildiği, mekanın potansiyellerinin sanatçı tarafından ne kadar değerlendirilebildiği, bütçe ve politik unsurların nasıl etkisi olduğu gibi pek çok katmanlı denklem sonucunda sergiler hazırlanmaktadır. Aynı mekanda yapılan sergilerde farklı ya da benzer anlayışların görülmesi mekanın sanat üretimindeki etkilerini ve direttiği unsurları ortaya koymaktadır. Sergi tasarımı, sanat eserlerinin sergilenmesine yönelik farklı yaklaşımların geliştirilmesine ve uygulanmasına olanak sağlamaktadır. Sanat mekanları, bir deneyim ve iletişim aracı olarak mekansal araştırmaların gerçekleştiği yerlerdir. Günümüz sergileri, mekansal deneyim kavramlarını sorgulatarak izleyicinin algısını doğrudan kazanmaya çalışmaktadır. Bienaller sergi yapımı tarihinde kırılma noktlarının en belirgin olduğu unsurlardan biri olmuştur ve getirdiği yenilikler, farklı mekan kullanımları ve sergilerin büyük kapsamları anlamında İstanbul Bienali özel bir yere sahiptir. İstanbul Bienali ve İstanbul Tasarım Bienali'nin çokça kullanılan mekanlarından biri olan Galata Rum İlköğretim Okulu gerek mimarisi, gerek de kendi okul kimliği ile gerçekleşen sergileri mekansal olarak yönlendirmiş, temalar bağlamında da destekleyici olmuştur. Sergi yapımı ve sergi tasarım tarihinden bahsettikten sonra Galata Rum İlköğretim Okulu'nun balkonlu ve en büyük sergi mekanı olan ana salonunda farklı yıllarda gerekleştirilmiş iki İstanbul Bienali sanatçı ve bir İstanbul Tasarım Bienali sanatısınının işlerini vaka olarak inceledikten sonra üçünün de mekanı kullanımındaki benzerlikler ve farklılıkları tespit etmekteyim. Bu mekanda hazırlanan sergilerde, Sürükleyici Sergi Tasarımı (Immersive Exhibition Design), Bağımsız Olarak Sergi Tasarımı (Exhibition Design As An Independent) ve Enstelasyonun Olarak Mekan İçinde Mekan (Space Within Space As An Installation) olmak üzere üç farklı sergi yapımından söz edilmektedir.

In the history of exhibition design, there have been a number of exhibitions ranging from the works hung on the walls of the first churches and palaces to today's contemporary art museums, biennials and even digital exhibitions, creating important breaking points in the process. Each of the different exhibitions creating breaking points has incorporated various concepts into the exhibition literature. The artwork, the place where the content is exhibited beyond its own borders, lighting, graphic design, the identity of the place, circulation, etc. makes sense when the elements come together. Beyond these, the experience of the visitors and the feelings that arise when leaving the exhibition space ensure the completion of the exhibition process. Different decision mechanisms play various roles in the process of each exhibition. Exhibitions are prepared as a result of many multi-layered equations such as how much the curator is involved in the art production process, what kind of restrictions are placed on the artist by other actors, how much the potential of the space can be evaluated by the artist, and how the budget and political factors affect it. Seeing different or similar understandings in the exhibitions held in the same place reveals the effects of the space on art production and the elements it insists on. Exhibition design allows the development and implementation of different approaches to the exhibition of artworks. Art spaces are places where spatial research takes place as a means of experience and communication. Today's exhibitions try to gain the perception of the audience directly by questioning the concepts of spatial experience. Biennials have been one of the elements where the breaking points are most evident in the history of Exhibition Making, and the Istanbul Biennial has a special place in terms of the innovations it brings, the use of different spaces and the large scope of the exhibitions. Galata Greek Primary School, one of the most used venues of the Istanbul Biennial and the Istanbul Design Biennial, directed the exhibitions that took place both with its architecture and its own school identity spatially, and was supportive in terms of themes. After telling about exhibition making and thehistory of exhibition design, I am examining works of two Istanbul Biennial artists and an Istanbul Design Biannial artist, which were held in different years in the main hall of Galata Greek Primary School. Main hall of the Galata Greek Primary School has the largest exhibition venue with a balcony in the old school building. I identify the similarities and differences in the use of the space of all three of the biennial artists (İnci Eviner, Pedro Gomez Egana, SUPERPOOL) which I chose. Whit my research and the interviews whivh i did with the artists of biennials, i discover that there are three different exhibition methods are used in the exhibitions prepared in the same place: Immersive Exhibition Design, Exhibition Design As An Independent and Space Within Space As An Installation.