Metin Temelli Tiyatroda Cıbırcanın Karakter Çalışmasındaki Kullanımı: "cıbırca-şarkı" Egzersizi

Abstract

Bu çalışmada tiyatro çalışmalarında "cıbırca" kullanımına bakılmakta ve Çetin Sarıkartal'ın geliştirdiği "cıbırca-şarkı" egzersizine odaklanılmaktadır. Metin temelli tiyatro kapsamında "cıbırca-şarkı" kullanımının oyuncunun metinle kurduğu ilişkiye katkısı Sarıkartal'ın yöntemindeki unsurlar bağlamında tartışılmaya çalışılmıştır. Öncelikle cıbırcanın diğer ekollerdeki kullanımlarına yer verilmektedir; doğaçlama tiyatroda ve Stanslavski'nin "sistem"inin Amerika'daki uzantısı kabul edilebilecek metot oyunculuğunda "cıbırca"nın ne maksatla kullanıldığı ortaya konmaktadır. Sonrasında da Sarıkartal'ın geliştirdiği haliyle "cıbırca-şarkı" egzersizinin kendi yöntemi içerisinde nasıl bir yerde durduğuna ve kendisinden önceki çalışmalara karaktere adım atma noktasında sağlamış olabileceği katkıya bakılmaktadır. Aynı zamanda egzersizi uygulamada oyuncu deneyimlerinden de bahsedilerek performans cehpesinde neler yaşandığına yer verilmeye çalışılmıştır.

In this study, how "gibberish" exercise is used in theater is tried to be looked and the focus is basically on Çetin Sarıkartal's "gibberish-song" exercise. The contribution of "gibberish-song" exercise in relationship between actor and text is tried to be discussed within the concepts of Sarıkartal's method under the frame of text-based theater. Firstly, the usage of "gibberish" in other approaches is mentioned and for what purpose is gibberish used in improvisational theater and method acting which could be seen as the appendage of Stanislavski's "system" in America. Then, where "gibberish-song" exercise developed by Sarıkartal stands in his own method, and the possible contribution of this exercise to the previous studies in terms of merely stepping the character is indicated. In addition, what is happening at performance side is tried to be included via mentioned about actors' experiences.