Hukukun Gerçekleştirilmesi ve Şiddet: Schmitt’in Çıkmazı Üzerine Bir Deneme

Abstract

Bu çalışma, Carl Schmitt’in hukuka yönelik indirgemeci ve eklektik bir düşünür olduğu iddialarına karşı, düşünürün “hukukun gerçekleştirilmesi” sorunu çerçevesinde bir kuramsal istikrar içerisinde okunabileceğini ve şiddetin buradaki araçsallığının Schmitt düşüncesini besleyen bir unsur olduğunu ileri sürer. Bu bağlamda makalenin ilk bölümü, ileri sürülen kuramsal sürekliliği ortaya koymaya çalışır. Düşünürün erken dönem eserlerinden “Devletin Değeri ve Bireyin Önemi”nde geliştirdiği kuramsal çerçeve ortaya konulduktan sonra bu kuramsal zeminin Schmitt’in egemenlik anlayışının kilometre taşlarından kabul edilen Diktatörlük ve Siyasi İlahiyat’la taşıdığı paralellikler ortaya konur. Schmitt’in “Devletin Değeri ve Bireyin Önemi”ndeki argümantasyonuna yön veren hukuku devlete üstün tutma niyetine rağmen egemenin ve devletin bu erken dönem eserinde bile hukukun nihai belirleyicileri olarak ortaya çıkması, bir çıkmaz olarak adlandırılır. Çalışmanın ikinci bölümü, Schmitt’i bu çıkmaza yönlendiren temel düşünsel unsurun, düşünürün adını koymaksızın benimsediği, şiddetin hukuki alanda araçsallaştırılması olduğunu ileri sürer. Son olarak makale, şiddet tekelinin bu araçsal ilişki bağlamında hukukun biçimsel varlığı bakımından birincil öneme taşınmasıyla, aracın amaca galip gelişi şeklinde özetlenebilecek bu ters yüz oluştan Schmitt’in kuramsal teşebbüsünün de muzdarip olduğunu savunur.