Derin düşünme, daha güçlü manipulasyon kullanıldığında komplo teori inançlarının benimsenmesini azaltır

Abstract

Analitik düşünme ve komplo teorileri üzerine yapılan çalışmalar, az sayıda deneysel çalışma mevcut olmakla birlikte, çoğunlukla korelasyoneldir. Ancak, bu deneysel çalışmalar da güçlü bir analitik düşünme manipülasyonu içermemekte ve gerçekleştirilen replikasyon denemeleri başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Bu çalışmada, daha güçlü bir analitik düşünme manipülasyonu olarak analitik düşünme eğitimi (debiasing training; Isler, Yilmaz, ve Dogruyol, 2020), ve Swami ve arkadaşlarının (2014) çalışmasında yer alan karıştırılmış cümle görevi (scrambled sentence task) analitik düşünme manipülasyonu olarak kullanılarak bireylerin komplo inançları üzerine olan etkisi incelendi. Sosyal medya üzerinden ulaşılan katılımcılar rastgele dört farklı gruba ayrıldı: yüksek analitik düşünme (analitik düşünme eğitimi), düşük analitik düşünme (analitik düşünme görevlerine herhangi bir geribildirim almadan maruz kalmak), orijinal analitik düşünme manipülasyonu (analitik düşünmeyle ilgili hedef kelimelerin olduğu karıştırılmış cümle görevi) ve kontrol (nötr kelimelerin olduğu karıştırılmış cümle görevi). Manipülasyonlar gerçekleştikten sonra, katılımcılardan genel olarak komplo teorileri ve COVID-19 ile ilgili komplo teorilerine dair görüşlerini belirtmeleri istendi. Araştırma bulguları, yüksek analitik düşünme grubunda olan bireylerin kontrol grubuna kıyasla genel ve COVID-19 ile ilgili komplo teorilerine daha az inandıklarını göstermektedir ancak yüksek analitik düşünme grubu ve düşük analitik düşünme grubu arasında anlamlı bir fark görülmemektedir. Bu sonuçlar, hipotezlerde öngörüldüğü gibi, daha güçlü bir deneysel manipülasyon kullanıldığında, derin düşünmenin genel ve COVID-19 ile ilgili komplo inançlarının benimsenmesini azalttığını göstermektedir. Gelecekteki araştırmalar, analitik düşünme eğitimi manipülasyonunu kullanarak bu bulguları bireylerin aşılara olan inancı ve diğer kanıtlaması zor olan inançları (paranormal inançlar, yapay-bilim inançları) üzerinde test etmelidir.The existing literature on the effects of reflective thinking on conspiracy beliefs are mainly correlational, with only a limited number of experimental studies available. However, these experimental studies lacked a stronger manipulation of reflective thinking, and their findings were not previously replicated in a high-powered experiment using the same manipulation technique. In this study, we replicated the findings of Swami et al. (2014) using both original reflective thinking priming used in their original study (e.g., scrambled-sentence task; Gervais & Norenzayan, 2012) and a stronger manipulation technique that was recently developed (e.g., debiasing training; Isler, Yilmaz, & Dogruyol, 2020) on conspiracy beliefs. Participants were reached through social media, and they were randomly assigned into four conditions: high reflection (e.g., debiasing training), low reflection (e.g., exposure to analytic thinking tasks without any training and feedback), original reflection prime (e.g., scrambled-sentence task with reflection-related target words) and control (e.g., scrambled-sentence task with neutral target words). After the manipulation conditions, the participants were asked to indicate their opinions regarding generic and COVID-19-related conspiracy theories. The findings demonstrated that the participants in the high reflection condition (debiasing training) indicate lower generic and COVID-19-related conspiracy beliefs compared to the control condition; however, the original reflection priming technique did not differ from the control condition. These results, as expected, suggest that reflection weakens the endorsement of generic and specific conspiracy beliefs regarding COVID-19 when a stronger experimental manipulation technique is employed. Future research should test these findings on individuals' opinions regarding vaccines and epistemically suspect beliefs (paranormal beliefs, pseudo-science beliefs) using debiasing training manipulation.