Global ve Lokal İşleme Süreçlerinde Mekânsal Dikkat ve Duyguların Etkis

Abstract

Bu çalışma, duygular ve mekânsal ipucu faktörlerinin global ve lokal işlemleme süreçlerindeki değişimlemeye etkisini incelemek üzere tasarlanmıştır. Amaç, duyguların global-lokal yanlılığa etkisini ve sembolik ok ipucu uyaranlarının bu süreci ne derece değişimlemeye uğrattığını incelemektir. Navon (1977) tarafından geliştirilen uyumlu ve uyumsuz uyaran setleri kullanılarak, global/lokal düzlemde bulunan şekillerin aynı ya da farklı olmasıyla, sırasıyla uyumlu ve uyumsuz uyaran setleri elde edilmiştir. Her iki deneyde global ve lokal yanlılığa yol açması için global, lokal ve nötr sembolik ok uyaranları mekânsal ipucu olarak kullanılmıştır. Uyaran setleri ekranda belirmeden önce, duygu yüklü (Deney 1A: pozitif, Deney 1B: negatif) ya da nötr resim ile mekânsal ipucu uyaranı eş zamanlı gösterilmiştir. Ardından, katılımcılardan gösterilen üç farklı uyarandan birini seçmeleri istenmiştir. Duygu durum ve mekânsal ipucu faktörlerinin etkisiyle seçilen uyaranın global/lokal yanlılığı yansıtacağı öngörülmüştür. Tepki süreleri ve global-lokal tercih verileri analiz edilmiştir. Tepki süresi herhangi bir faktöre bağlı olarak değişimlemeye uğramamıştır. Global/lokal yanlılık ölçümleri ise negatif duygu durumunun lokal yanlılıktan global yanlılığa doğru bir değişime yol açtığını göstermiştir. Bulgular, yeni bir yöntemsel yaklaşım ile global ve lokal işleme süreçlerine dair bilgi sunmaktadır.