Türk dizilerinin Sırp hayranların Türk kültürüyle deneyimlerine etkileri

Abstract

Dünyada pek çok ülkeden milyonlarca kişinin severek izlediği Türk dizileri, ihraç edildikleri pek çok ülke üzerinde popüler kültür ürünleri olarak önemli bir yumuşak güç potansiyeline sahiptir. Tüm dünyada olduğu gibi, Türk dizileri, Türkiye ile 500 yıllık ortak bir geçmişe sahip olan ve Türkiye'ye karşı ön yargıları olduğu bilinen Sırbistan'da bile sevilerek izlenmektedir. Özellikle 2010 yılından sonra Sırbistan'da popülar olan Türk dizileri, Türk kültürünü ve dilini Sırbistan'a tanıtmakta önemli bir rol oynamıştır. Sırbistan'ın Türk dizilerine olan bu ilgisi, Facebook'ta bu diziler için açılan fan gruplarından ve bu gruplardaki Sırp üyelerin çokluğundan da anlaşılmaktadır. Araştırmada, Sırp hayranlarının gündelik yaşamlarında Türk kültürüyle ne ölçüde etkileşime girdiği bu fan grupları üzerinden, katılımcı kültür bağlamında incelenmiştir. Bu sayede, Sırp hayranların günlük yaşamlarında Türk kültürüne ilişkin deneyimleri üzerinden fandom kültürü ve yumuşak güç arasındaki ilişki tartışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Sırp hayranların Türk dizilerini izleme alışkanlıklarını, sosyal medyada bu dizilerle ilgili içerik üretmeye ve tüketmeye katılımlarını, bu dizilere olan hayranlık düzeylerini ve Türk kültürüne dair bazı uygulamaları günlük yaşamlarında ne ölçüde uyguladıklarını ölçmek amacıyla çevrim içi anket yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, Türk dizileri hakkında daha fazla içerik oluşturan ve tüketen hayranların bu diziler için daha güçlü bir hayranlık duygusu geliştirdiğini ve bu nedenle günlük yaşamlarında Türk dilini, medyasını, ürünlerini, müziğini vb. deneyimleme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Sonuçlar, Türkiye'nin, Türk dizileri için açılan fan grupları aracılığıyla, Sırbistan ve diğer Balkan ülkeleri üzerinde kültürel bir etki yarattığını ve dolayısıyla bir yumuşak güç geliştirdiğini ortaya koymaktadır.Turkish series, which are loved and watched by millions of people from many countries, have a significant soft power potential as popular culture products in the countries they are exported to. Like all around the world, Turkish series are also popularly watched in Serbia, which has a shared history of 500 years with Türkiye and is known for its biases against Türkiye. Especially since 2010, Turkish series that have gained popularity in Serbia have played an important role in introducing Turkish culture and language to Serbia. Serbia's interest in the Turkish series can also be seen from the numerous fan groups created for these series on Facebook and the large number of Serbian members in these groups. In the research, the interaction of Serbian fans with Turkish culture in their daily lives was examined in the context of participatory culture through these fan groups. Thus, the relationship between fandom culture and soft power was discussed based on the experiences of Serbian fans regarding Turkish culture in their daily lives. In line with this purpose, an online survey method was employed to measure the habits of Serbian fans watching Turkish series, their engagement in producing and consuming content related to these series on social media, their level of fanhood for these series, and the extent to which they applied in certain Turkish cultural practices into their daily lives. The findings indicate that fans who create and consume more content about Turkish series develop a stronger sense of fanhood for them and, therefore, tend to experience with Turkish language, media, products, music etc., in their daily lives. The results reveal that Türkiye, through the fan groups opened for the Turkish series, has created a cultural impact on Serbia and other Balkan countries and has therefore developed a soft power.