İşletme Sermayesi Yönetiminin Firma Performansı Üzerindeki Etkisi: Çimento ŞirketleriÜzerine Bir Araştırma

Abstract

Amaç – Bu çalışmada, pay senedi Borsa İstanbul’da işlem gören ve XTAST (BIST Taş Toprak Sektörü) endeksinde bulunan 16 çimento şirketinin işletme sermayesi yönetiminin şirket performansı üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntem – İlgili şirketlerin analizi için 2003-2018 yılları arasındaki 16 dönemi kapsayan dengeli panel veri seti oluşturulmuştur. Şirket performansı ölçüsü olarak ROA (varlıkların kârlılık oranı) ve ROE (özkaynakların kârlılık oranı)’nin bağımlı değişken olduğu farklı modeller kurulmuştur. Nakit dönüşüm süresi (NDS) ve bu sürenin uzunluğunu belirleyen stok devir hızı (SDH), ticari alacakların devir hızı (ADH) ve ticari borçların devir hızı (BDH) oranları işletme sermayesi yönetimine dair seçilen bağımsız değişkenlerdir. Çalışmada panel regresyon analizi yöntemi uygulanmıştır.Bulgular – Analiz sonucunda nakit dönüşüm süresinin çimento şirketlerinin incelenen dönemdeki kârlılığında anlamlı bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Stok devir hızının negatif etkisine dair bulgulara ulaşılmıştır. Alacak devir hızı ve borçların devir hızının pozitif etkisi görülse de zaman etkisinin dikkate alındığı modellerde bu etkinin ortadan kalktığı bulunmuştur. Kontrol değişkenlerinden net satışların firma kârlılığı üzerinde pozitif etkisi; kaldıraç oranının ise firma kârlılığı üzerinde negatif etkisi mevcuttur.Tartışma – Çalışma işletme sermayesi yönetiminin firma performansı üzerindeki etkilerine dair güncel bulgular ortaya koymaktadır. Çimento sektörü özelinde gerçekleştirilen analizlerde firma kârlılığının işletme sermayesi yönetiminin farklı boyutlarını temsil eden değişkenlerden nasıl etkilendiği görülmüştür. Diğer bulgular yanında nakit dönüşüm süresinin firma kârlılığı üzerinde anlamlı bir etkisinin olmaması Türkiye’deki çimento firmaların kârlılıklarının kaldıraç oranı, satışlar, makroekonomik değişkenler ve zaman etkileri gibi farklı belirleyicileri olduğuna işaret etmektedir.