Kadir Has Üniversitesi | Hukuk Fakültesi Dergisi | Haziran 2022 | Cilt: 10 - Sayı: 1ceza Hukukunda Biçim ve İçerik

Abstract

Suç ve cezaların kanuniliği ilkesi uyarınca, hukuk düzeninin bir kimseyi davranışından ötürü kınayabil- mesi için, muhataba yönelik emir ya da yasak içeren ceza normunun fiil tarihinde (tempus commissi delicti) mevcut olması zorunludur. Kanunilik ilkesi ve bu ilkenin kurucu unsurlarından geçmişe uygulama yasağı ancak 18. Yüzyıl sonu ve 19. Yüzyıl başlarında normatif düzenlemelerin konusu olabilmiştir. Suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin, mutlak monarşiler döneminin baskıcı ceza hukukunun ardından önemli bir biçimsel güvence sağladığı açıktır. Bu ilke uyarınca, kanunda açık ve anlaşılır bir suç tanımı yapılma- sı, bir fiilin cezalandırılabilmesi için kanuni tanıma ya da kanuni tipe uygun olması şartı bir biçimsel bir güvence olarak kişileri yürütme ile yargının keyfiliğinden korur. Bununla birlikte, suç sadece biçimsel bir kavram değildir. Yüzeysel bir hukuksal formalizm, suçu içerikten koparacaktır. Her suçun hukuki konusu vardır. Suç ile ihlal edilen varlık ya da menfaate suçun hukuki konusu denir. Bir suçun işlenmesiyle mut- laka bir varlık ya da menfaat ihlal olunur. İhlal, suçun içeriği, özüdür. Suçun varlığından bahsedilebilmesi için cezaen korunan varlık ya da menfaatin yani hukuki konunun ihlal edilmiş olması şarttır. Suçun varlığı için davranışın, cezai koruma altındaki varlık ya da menfaatte zarar vermeye ya da bunları tehlikeye sokmaya elverişli olması gerekir.