AKP Döneminde Türkiye-AB İlişkileri: Duygular ve Dış Politika

Abstract

Bu tez, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) döneminde Türkiye-AB ilişkilerinde bir duygu tipolojisi geliştirerek, duygusal dinamiklerin siyasi gelişmelerle birlikte nasıl evrildiğine odaklanmaktadır. Yedi AKP'li siyasetçinin 1739 konuşmasını analiz eden bu çalışma, üç dönem boyunca ifade edilen baskın duyguları sistematik olarak kategorize etmek ve yorumlamak için Duygu Söylem Analizi (DSA) ve içerik analizi kullanmaktadır: Avrupalılaşma (2002-2005), Avrupasızlaşma (2005-2016) ve Transaksiyonel İlişkiler (2016-2023). Avrupalılaşma döneminde, beklenti, güven ve iyimserlik gibi olumlu duygular baskındır ve Türkiye'nin AB'ye katılım konusundaki umutlu bakış açısını yansıtmaktadır. Avrupasızlaşma dönemi ise daha karmaşık bir duygusal manzara ortaya koymaktadır. Bu dönemde kızgınlık ve hayal kırıklığı, süregelen beklenti ve iyimserliğin yanında ortaya çıkmakta ve gergin de olsa devam eden bir bağlılığa işaret etmektedir. Transaksiyonel İlişkiler dönemi, pragmatik ve mesafeli bir yaklaşımı pekiştiren yüksek kızgınlık, öfke ve kırgınlık ile karakterize edilirken, beklenti ve güven izleri de devam etmekte ve seçici iş birliğine yönelik hesaplanmış bir ilgiye işaret etmektedir. Bu tipolojiyi oluşturarak, bu tez, Türkiye-AB ilişkileri örneği üzerinden Uluslararası İlişkilerde (Uİ) duyguların incelenmesine yeni bir bakış açısı sunmaktadır. Bu çalışmada geliştirilen tipoloji, diğer uluslararası bağlamlarda duyguların rolünü inceleyen çalışmalara uygulanabilecek metodolojik bir katkı sunmaktadır. Bulgular, Türkiye-AB ilişkilerinde süregelen dönemselleştirmelere duygular açısından bakarak duyguların sabit dönemlemelere düzgün bir şekilde uymadığını, aksine onların dönemlerle dinamik bir şekilde örtüştüğünü ve geliştiğini göstermektedir.

This dissertation develops a typology of emotions in Turkey-EU relations during the Justice and Development Party (AKP) era, contributing to a deeper understanding of how emotional dynamics have evolved alongside political developments. By analyzing 1739 speeches from seven AKP politicians, this study employs Emotion Discourse Analysis (EDA) and content analysis to systematically categorize and interpret the dominant emotions expressed across three periods: Europeanization (2002–2005), de-Europeanization (2005–2016), and Transactional Relations (2016–2023). In the Europeanization period, positive emotions such as anticipation, trust, and optimism dominate, reflecting Turkey's hopeful outlook on EU accession. The de-Europeanization period presents a more complex emotional landscape, where annoyance and frustration emerge alongside lingering anticipation and optimism, suggesting a continued—albeit strained—engagement. The Transactional Relations period is characterized by heightened annoyance, anger, and resentment, reinforcing a pragmatic and distant approach. However, traces of anticipation and trust persist, indicating a calculated interest in selective cooperation. By creating this typology, this dissertation provides a unique perspective on studying emotions in International Relations (IR) through the case of Turkey-EU relations. Beyond this specific case, the typology developed here offers a methodological contribution that may apply to scholars studying the role of emotions in other international contexts. The findings challenge simplistic periodizations of Turkey-EU relations, demonstrating that emotions do not neatly conform to fixed phases but overlap and evolve dynamically. Furthermore, this research contributes to broader debates in IR by emphasizing the significance of emotions in discourse and diplomatic interactions.