Tez Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://gcris.khas.edu.tr/handle/20.500.12469/1805

Browse

Now showing 1 - 20 of 1489

Çağdaş Belgeselde Sesli-görüntülü Arşivler Aracılığıyla Tarihin Yeniden İnşası: Aşk, Mark ve Ölüm'de Göçün Postmodern Tarihi
(2024) Gülsezer, Ayşe; Cengiz, Esin Paça
Bu tezde çağdaş belgeselin arşivler araçlığıyla postmodern tarih anlatıları inşa etme kapasitesini Aşk, Mark ve Ölüm (Kaya 2022) örneğinde inceleyeceğim. Rosenstone (1995), tarih filmlerinin geçmişi yansıtma bağlamında tarih yazımıyla eşit konumda olduğunu vurgularken, postmodern tarih anlatılarının ise yalnızca deneysel filmlerle ortaya konabileceğini iddia eder. Ancak Rosenstone 'un bu yaklaşımı yalnızca avangart filmlere tarihsel bir değer atfetmesi nedeniyle birtakım sınırlamaları beraberinde getirmektedir. Bu tez öncelikle geçtiğimiz yüzyıla ait tarihsel ve estetik perspektifin kısıtladığı çağdaş anlayışı genişletmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, çağdaş belgesin tarih yazımına bir alternatif olmaktan ziyade özgün tarihsel anlatılar inşa edebileceğini ve popüler yapımların da deneysel çalışmalar kadar postmodern anlatılar ortaya koyabileceğini savunmaktayım. Çağdaş belgeseli, kanıt niteliğinde materyallerin birbiriyle etkileşimi üzerinden düşünmekle birlikte, Aşk, Mark ve Ölüm'ü konvansiyonel kodları kullanan bir çağdaş belgesel olarak tanımlamaktayım. Arşiv materyallerini yaratıcı şekilde kullanarak göçün postmodern bir tarihsel anlatısını ortaya koyan film, kurgu-montaj ve ses tasarımı aracılığıyla söz konusu arşivlere bir faillik yüklemektedir. Bu bağlamda, filmde arşiv malzemelerinin yan yana getirilme biçimi, arşiv hafızanın birbiriyle etkileşiminin de dahil olduğu bir diyalog olarak değerlendirilmektedir. Filmin biçimsel yapısı analiz edildiğinde, bu diyalogu kurmak için belgesel konvansiyonlarının tersine çevrilerek ya da yaratıcı tekniklerin içinde eritilerek kırıldığı görülmektedir. Anahtar Sözcükler: Arşiv, Belgesel, Tarih, Tarih yazımı, Hafıza, Postmodernizm
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Kapsamında Çocukların Cinsel İstismarı Suçu
(2023) Caner, Simge; Katoğlu, Tuğrul
Çocuklar, fiziksel ve ruhsal zayıflıkları hasebiyle kolay bir şekilde istismara maruz kalabilmektedir. Bu istismar türleri fiziksel istismar, duygusal istismar, ihmal suretiyle istismar ve cinsel istismar olarak karşımıza çıkabilir. Bu nedenle, çocuk üzerinde gerçekleştirilen ve istismar sayılan davranışların ceza normlarında düzenlenerek yaptırıma bağlanması ile çocukların etkin bir biçimde korunması önem arz eder. Çalışmamızda, diğer istismar türlerinden bahsedilmekle birlikte esas olarak çocuğun cinsel istismarı ve bu istismar türünü yaptırıma bağlayan cinsel istismar suçu (TCK m.103) incelenmiştir. Bu kapsamda ulusal ve uluslararası düzeyde çocuk kavramı ve bu kavramdan ne anlaşılması gerektiği aktarılmış; akabinde cinsel istismar suçunun Türk Hukukundaki gelişim süreci incelenmiştir. 5237 sayılı TCK'nın cinsel istismar suçunu hükme bağlayan 103.maddesinde bulunan Kanun boşlukları ile maddede düzenlenen sair hususlara ilişkin doktrin tartışmaları aktarılarak suç ile ilgili tartışmalı hususlara katkı yapılması amaçlanmıştır. Nihayet, Kanunda düzenlenen diğer cinsel özgürlüğe karşı suçlarla bu suçun farkı ortaya konulmuştur. Anahtar Sözcükler: Çocuk, Cinsel İstismar, Cinsel Özgürlük, Rıza, Cinsel Davranış, Cinsel İlişki, Cinsel Taciz, Cinsel Saldırı, Reşit Olmayanla Cinsel İlişki.
Türk Ceza Kanunu'nda Gebeliğin Sonlandırılması
(2023) Avcı, Mihriban; Katoğlu, Tuğrul Bayazıt
Gebeliğin sonlandırılması etik, tıp, din, politika, felsefe gibi pek çok alan bakımından tarih boyunca tartışılmış ve günümüzde de hala tartışılmaktadır. Bu çalışmanın ilk bölümünde gebeliğin sonlandırılmasına ve ceninin korunmasına ilişkin yaklaşımlara yer verilmekte ve bu konudaki düzenlemelerin geçmişten günümüze her zaman özgürlükler lehine olmadığı anlatılmaktadır. Ardından gebeliğin sonlandırılmasına ve ceninin korunmasına ilişkin farklı koruma kategorilerine yer verilerek cenine öngörülen farklı hukuki statülere ve hukuki koruma kategorilerine değinilmektedir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Türk Ceza Kanunu'nda gebeliğin sonlandırılmasına ilişkin 99. ve 100. maddelerde yer alan çocuk düşürtme ve çocuk düşürme suçlarının unsurları öğretide yer alan tartışmalarla ve Yargıtay kararları ile incelenmektedir. Çocuk düşürtme suçu başlığı altında ise suç sonucu oluşan gebelikler ve gebeliğin sonlandırılmasında eşin rızasının alınması konularında uygulamada yaşanan belirsizlikler ve öğretide yer alan tartışmalar sebebiyle çözüm önerileri getirilmeye çalışılmaktadır.
Endüstriler için Öngörücü Bakım Analizi
(2023) Sünetçioğlu, Selin; Arsan, Taner
Bu çalışma Rastgele Orman, Karar Ağacı, Naive Bayes, Lojistik Regresyon, Destek Vektör Makinesi ve Uzun Kısa Süreli Bellek algoritmalarını kullanarak sensör verilerine yönelik hataları tahmin etmeyi amaçlamaktadır. Proje, olası hataları tespit edebilme ve sensör verilerini kullanarak arızaları tahmin edebilecek şekilde sensör parametreleri verilerinden sonuçlar çıkarmaya odaklandı. Arızayı öngören bu analiz, Kaggle'ın pompa sensörü veri seti aracılığıyla incelenmiştir. Bu bir ikili sınıflandırma problemidir ve gelecekteki gözlemleri tahmin etmek ve bunları pozitif bir etiket (normal) veya negatif bir etiket (broken) olarak sınıflandırmak için geçmiş pompa sensörü verilerini kullanarak zaman serisi analizi gerçekleştirir. Bir enerji santralinde çok sayıda pompa sistemi bulunur. Bunlar enerji üretiminin ana kaynaklarıdır. Sürekli güç beslemesini sağlamak için pompa sistemi mükemmel durumda tutulmalıdır. Sistemdeki pompalardan birinin arızalanması, elektrik üretiminde geçici bir düşüşe ve hatta tamamen kesintiye neden olabilir. Arızaların önceden öngörülmesi durumunda bu durum önlenebilir. Bu nedenle, büyük mali kayıpları önlemek için başarısızlığı erken tahmin etmek önemlidir. Bu nedenle bu tez, pompa sensörlerindeki kestirimci bakıma odaklanmıştır. Ayrıca amaç, en iyi algoritmayı seçmek için algoritmaların performansının karşılaştırılmasıdır. Kestirimci bakım, endüstrilerin bu hataları önlemesinde faydalıdır.
Futbol Menajerliği Sözleşmeleri
(2023) Atik, Abdullah; Yazıcıoğlu, Alara Efsun
Futbol dünyasının sorunlarında günah keçisi ilan edilmiş menajerler, her zaman şikâyet edilen ancak hizmetlerinden de vazgeçilemeyen bir paydaş konumundadır. Sporcuların keşfedilmesinden başlayarak kariyerlerinin kişisel özelliklerine uygun olarak ve en iyi ekonomik koşullarda şekillenmesine yardım ederlerken; kulüplerin de talep ettiği oyuncularla arzulanan maliyetlerde anlaşma hedefine aracılık ederler. Bu önemli faaliyetlerine rağmen menajerlik düzenlemeleri hususunda halen somut ve verimli bir düzen yaratılamamıştır. Önceleri, sahip olunması için ciddi çaba gerektiren FIFA Lisansı uygulaması 2015 yılında yürürlüğe giren Aracılarla Çalışma Talimatı ile kaldırılmış ve FIFA tarafından gerçekleştirilen deregülasyon ile menajerlerin; idaresi, denetimi ve soruşturulmaları yerel federasyonlara bırakılmıştır. Yedi yılı aşan uygulama sürecinde deragülasyonun etkilerine bakıldığında ülkeler arasında uygulama farklılıklarının görülmesi, faaliyetlerin ağırlıklı olarak lisanssız menajerlerce icrası ve işlemlerde şeffaflığın sağlanamaması gibi gerekçelerle paydaşlar, deragülasyonun başarısız olduğu hususunda hemfikirdir. Çalışmanın ilk bölümünde futbol menajerliği kavramına ve işlevine dair tespitler yapılmışken ikinci bölümde futbol menajerliği sözleşmesine dair FIFA'nın yürürlükteki ve yürürlükten kalkan talimatları, üye ülkelerin düzenlemelerinden örnekler ile karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Çalışma sonucunda, menajerlik faaliyetlerinin eskiden olduğu gibi FIFA lisansı almaya hak kazanan kişilerce gerçekleştirilmesinde fayda görülmüş; hem FIFA hem TFF tarafından ücret sınırlamaları, eğitim gereklilikleri ve menajerlik ödemelerinin etkin denetiminin gerçekleştirilmesi ile lisanssız faaliyetlerin ve kural ihlallerinin cezalandırılmasına yönelik dair çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Kuvvete Başvurma Yasağı Çerçevesinde Ukrayna-rusya Krizi
(2023) Çabuk, Berfin Deniz; Ergüvenç, Ayşe Işıl
Bu tezin amacı, kuvvete başvurma yasağı çerçevesinde Ukrayna- Rusya krizinde ortaya çıkmış ve günümüzde ortaya çıkmakta olan uluslararası hukuk ihlallerini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda, iki bölümden oluşan tezimin ilk bölümünde, kuvvete başvurma, kuvvete başvurma yasağı kavramları ele alınmıştır. Nitekim, Ukrayna- Rusya krizi kapsamında ortaya çıkan uluslararası hukuk kurallarının ihlalini değerlendirebilmek için öncelikle kuvvete başvurma kavramı ve tarihçesi; sonrasında, kuvvete başvurma yasağı ve istisnaları eleştirisel bir bakış açısıyla tespit edilmiştir. Özellikle, Birleşmiş Milletler sisteminde düzenlenmiş kuvvete başvurma yasağının istisnalarından biri olan meşru savunma hakkına, bu hakkın kapsamına ve koşullarına ilişkin olarak hem uluslararası hukuk öğretisinin hem de Uluslararası Adalet Divanı'nın yoğun şekilde tartıştığı hususlara değinilmiştir. Çalışmamın ikinci bölümünde, birinci bölümde yer verdiğim kuvvete başvurma yasağı ve istisnaları ile ilgili olarak karşımıza çıkan temel uluslararası hukuk kuralları ve tartışmaları Ukrayna- Rusya krizi bağlamında incelenmiştir.
Belirsizlik Bölgesinde Bebek Konuşamayan-oluş: Ses Şiiri
(2024) Yağışan, Bengisu; Sünter, Emre
Bu çalışmanın ana konusu, tarihsel, kavramsal ve önermesel düzeyde şiir ve performans arasında bir belirsizlik bölgesinde kendini gösteren ses şiiri türünü incelemektir. Tez, ses şiiri türünün kavramsal saptamalara ve kategorileştirme çabalarına direnen paradoksal yapısını ortaya koymakta ve türün açtığı dilsel ve bedensel imkânları sorgulamaktadır. Tez, bu dilsel/bedensel sürekliliğin ana bileşeni olarak sesin, ses şiirinin dilde ve bedende bir bebek/ konuşamayan-oluşa olanak tanıdığını savunuyor. Bir belirsizlik bölgesinde bebek/konuşamayan oluş olarak kavramsallaştırılan ses şiiri, dilin ve bedenin sınırları aracılığıyla dilin kendisinde zaten var olan bir potansiyele doğru radikal bir deney alanı açıyor.
Türkı̇ye'de Yabancı Toprak Edı̇nı̇mı̇: Neokolonyal Eğı̇lı̇mler Mı̇, Neolı̇beral Ekonomı̇k Büyüme Mı̇?
(2024) Sevinçtekin, Tuğba; Karaoğuz, Hüseyin Emrah
2008 Finansal krizinden sonra, ''toprak kapma'' olarak da bilinen ''yabancı arazi edini-mi''olgusu tüm dünyada benzeri görülmemiş bir şekilde artmıştır. Küresel Güney ülkele-rinin topraklarının özellikle Afrika'da büyük oranlarda ele geçirilmesinden sonra bu eğili-min son zamanlarda gelişmekte olan ülkelere de yayıldığı görülmüştür. Türkiye hem yatı-rımcı hem de hedef ülke olması nedeniyle arazi kapma trendinde karmaşık bir görünüme sahip ülkelerden biridir. Son zamanlarda Türkiye'de başta tarım arazileri olmak üzere ya-bancı toprak ediniminin hızla artması, Türkiye kamuoyunda bazı tartışmaların kapısını aralamıştır. Türkiye'nin tarım topraklarındaki bu yabancı yatırımcılar kimler ve bu yaban-cılara toprak satışı neokolonyalizm mi yoksa neoliberal bir ekonomik kalkınma fırsatı mı? Bu soruları cevaplamak amacıyla Türkiye'deki 11 tarımsal yatırım şirketi ile yarı yapılan-dırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, Türkiye'deki yabancı arazi alımlarında yatırımcı olarak Körfez ülkeleri en üst sıralarda yer alıyor. Bu toprak edinimle-rinin arkasında Körfez ülkelerinin 2008 sonrası yaşanan gıda krizi nedeniyle gıda güvenli-ğini sağlama çabaları yer almaktadır. Öte yandan, Türkiye'de yabancıların toprak edinme-sinin neo-sömürgeci eğilimler taşıdığı ve aynı zamanda neoliberal ekonomik kalkınma için bir fırsat olabileceği gözlemlenmiştir. Bu durum, Türkiye'nin kendi topraklarındaki yaban-cı toprak ediniminde bir çıkmazda olduğunu göstermektedir. Bu koşullarda çıkış kapısı, tarım sektörüne uygun, doğru ve etkin yasal prosedür ve politikaların oluşturulmasıdır.
Yapay Zeka Çağında Algoritmik İş İlişkileri
(2024) Bozoflu, Kardelen Çanak; Güzel, Ali
Çalışmanın konusu, yapay zeka ve algoritmaların kara kutu etkisi olarak açıklanan doğası gereği karmaşık yapısının iş ilişkilerinde işçinin temel hak ve özgürlüklerine, iş sözleşmesinde bağımlılık unsuruna ve iş hukukunun temel ilkeleri kapsamında işçinin korunması ve ayrımcılık yasağına yönelik potansiyel risklerinin ulusal ve uluslararası düzenlemeler kapsamında multidisipliner kavramlar aracılığıyla değerlendirilmesidir. Fiziksel ve dijital alanlar arasındaki ayrımların giderek daha da bulanıklaştığı dördüncü sanayi devrimi ile büyük verinin gelişimi ile işverenler tarafından işyerinde işe alım, özgeçmiş taramaları, algoritmik yönetim ve gözetim, performans değerlendirmelerine ilişkin işçinin ekonomik geleceği üzerinde geri döndürülemez etkileri olan kararların yapay zeka ve algoritmalar ile alındığı durumlarda kararların şeffaflığı ve objektifliğine ilişkin endişeleri beraberinde getirmektedir. Ulusal ve uluslararası belgelerde, endişenin odağında geleneksel iş ilişkileri bağlamında düşünülerek tasarlanan hukuki düzenleme ve koruma ilkelerinin yapay zeka ve algoritmalar karşısında hedeflenen amacı karşılayamayacak nitelikte oluşu ve dijitalleşmeye bağlı değişimlerde gözlemlenen keskinliğin işçinin temel hak ve özgürlüklerine etkisi yer almaktadır. Bu kapsamda çalışmamızda dijital teknolojilerin iş hukukuna etkilerinin anlaşılması amacıyla yapay zeka ve algoritmaların işleyiş ve tekniklerinin neler olduğu, yapay zeka ve algoritmaların kara kutu etkisinin iş hukukuna hakim ilkeleri dışsallaştırarak işçinin temel hak ve özgürlüklerine yönelik potansiyel risklerine karşı hukuksal düzenleme ihtiyacına ulusal ve uluslararası strateji belgelerinde ve mukayeseli hukukta getirilen ölçütlerin neler olduğu, büyük veriye dayalı insan analitiği ile işyerinde algoritmik yönetim ve kararların işçi ve işverenin hak ve yükümlülüklerine güncel etkilerine ve dijitalleşen iş ilişkilerine ne şekilde yaklaşılması gerektiği sorunları ele alınmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Ürkütücü ve Turistik: Sosyal Medyada Karanlık Turizme Yönelik Turist Bakışının Görsel Analizi
(2024) Derman, Derin; Soysal, Levent
Ölüm, felaket ve ürkütücülükle ilişkilendirilen yerlere seyahat olarak tanımlanan karanlık turizm, hem akademik hem de kamusal olarak büyük ilgi görmektedir. Ancak sosyal medyanın yükselişi ve görüntüleme teknolojilerindeki ilerlemeler, bu alanların algılanma, deneyimlenme ve paylaşılma biçimlerini de dönüştürmüştür. Bu tez, karanlık turizm olgusu etrafında yaratılan görsel kültürü, sosyal medyada ifade edildiği şekliyle turist bakışı kapsamında incelemektedir. Bu araştırma, öncelikle turist bakışı ve gösterileştirmenin popüler ölüm ve trajedi mekanları etrafında belirli bir görsel kültür yaratmadaki dönüştürücü etkisine odaklanmaktadır. Bu çalışma, karanlık turizm alanlarına yönelen turist bakışının ve bu alanların görselleştirilmesinin, görsel kültürü ve estetik tarzları önemli ölçüde değiştirdiğini ve sonuçta sosyal medyada karanlık turizmin farklı temsillerini ürettiğini iddia etmektedir. Bu tez aynı zamanda karanlık turizmin çok katmanlı bir turist bakışına sahip olduğunu da savunmaktadır. Bu tez için özel olarak tasarlanmış hibrit bir araştırma yöntemi kullanılarak, Instagram'da kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler analiz edilmiştir. Araştırma, içerik ve görsel analiz yoluyla karanlık turizm destinasyonlarıyla ilişkili baskın anlatıları ve görsel temsilleri tanımlamaktadır. Bu tez, bu yerleri çevreleyen turist bakışını detaylandırmak için fotoğrafın görsel stillerinin eleştirel okumalarını birleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu yerleri ziyaret ederken tartışılan etik kuralları konusu da, bu etkileşimin yazılı olmayan kurallarının genel görsel kültürü etkileyip etkilemediğini belirlemek için ele alınacaktır. Genel olarak bu tez, sosyal medyanın dinamik ve yaygın etkisini göstermek için turist bakışı kavramlarını bu alanların gösterileştirilmesiyle bütünleştirerek karanlık turizm söylemini ilerletmekte ve bu trajedi alanlarının dijital çağda nasıl etkileşime girdiğine dair incelikli bir bakış açısı sunmaktadır.
Çelik Sektöründe Enerji Tüketimi Tahmini ile Daha İyi Enerji Verimliliğine Doğru
(2024) Koca, Aslı; Dağ, Hasan
Elektrik tüketiminin en doğru şekilde tahmin edilmesi, maliyet optimizasyonu, operasyonel verimlilik, rekabet gücü, sözleşme müzakereleri ve üretimde sürdürülebilir kalkınmanın küresel hedeflerine ulaşılması için çok önemlidir. Bu çalışma, bütüncül bir yaklaşımla, bir çelik şirketinde elektrik tüketimi için en uygun tahmin algoritmasının ve en etkin uygulama alanlarının belirlenmesine odaklanmaktadır. Rastgele Orman, Gradyan Destekli Ağaçlar, Genelleştirilmiş Doğrusal Modeller, Karar Ağaçları ve Derin Sinir Ağı verilen probleme uygun oldukları ve tahmin amacıyla yaygın olarak kullanılan regresyon algoritmaları oldukları için kullanılmıştır. Tahmin modellerinin performansı, artıkların standart sapmasına (RMSE) ve açıklanan varyans oranına (R-kare) göre değerlendirilir. Bu çalışma, Rastgele Orman modelinin Gradyan Destekli Ağaçlar, Genelleştirilmiş Doğrusal Modeller, Karar Ağaçları ve Derin Sinir Ağı modellerinden daha iyi performans ortaya koyduğunu göstermektedir. Sonuçlar birçok farklı alanda fayda sağlayacaktır. İlk olarak, sözleşme görüşmeleri sırasında, gün öncesi piyasasında elektrik satın almak için rekabet avantajı elde etmemizi sağlayacaktır. İkinci olarak, üretim planlama aşamasında, elektrik tüketimi en yüksek olan bobinlerin, en uygun fiyatlarla, talebin en az olduğu saatlerde üretimlerinin planlanmasına izin verecektir. Ve son olarak, satış siparişleri önceliklendirilirken, mevcut kapasitenin, daha düşük enerji tüketimi olan veya daha yüksek kar marjına sahip satış siparişleri için kullanılması sağlanacaktır.
İşçinin Ulaşılabilir Olmama Hakkı
(2023) Kırık, Haşim; Çatalkaya, Deniz Ugan
Teknolojideki gelişmeler akıllı telefon, bilgisayar ve internetin yaygınlaşmasını sağlamıştır. Bu sayede insanoğlunun birbiri ile iletişimi yeni bir boyuta taşınmış insanoğlu her an her yerde 'online' olabilme imkanına kavuşmuştur. Bu durum çalışma yaşamına da sirayet etmiş ve işçinin işyeri ve çalışma saatlerinden sonra da işveren, işverenin diğer işçileri veya müşterileri tarafından işe dair konularda ulaşılabilir olmasına sebebiyet vermiştir. Bu durumun işçinin dinlenme ve özel yaşam hakkına müdahale ve hatta ihlal boyutuna erişmesi karşısında işçinin ulaşılabilir olmama hakkı tartışılır hale gelmiştir. Çalışmamızda öncelikle işçinin ulaşılabilir olmama hakkına neden ihtiyaç duyulduğu açıklanmıştır. Akabinde işçinin ulaşılabilir olmama hakkına ilişkin hukukumuzda yasal bir düzenleme bulunmayışı nedeniyle ulaşılabilir olmama hakkının dinlenme hakkı ve özel yaşam hakkı ile bağlantısı ele alınmıştır. Çalışmamızın devam eden bölümünde işverenin yönetim yetkisini kullanarak işçinin ulaşılabilir olmama hakkına müdahale edip edemeyeceği incelenmiştir. Bu bağlamda işverenin yönetim yetkisinin sınırları ele alınmıştır. Yönetim yetkisinin sınırlandırılmasının yanı sıra işverenin işçiyi koruma borcunun da ulaşılabilir olmama hakkının işçiye tanınmasını gerektirip gerektirmeyeceği tartışılmıştır. İşçinin iş sözleşmesinde rıza göstermesi veya işveren talebi olmaksızın bireysel tavır ile ulaşılabilir olması konuları da bu bölümde işlenmiştir. Çalışmamızın son bölümünde ise işçinin ulaşılabilir olmama hakkının korunmaması durumu ele alınmış, ihlal durumunda işçinin ne gibi hakları olabileceği tartışılmıştır.
Tedarik Zinciri Yönetim Süreçlerinin Akıllı Sözleşmeler Kullanılarak Geliştirilmesi
(2023) Yiğit, Eren; Dağ, Tamer
Bu tez, Solidity dilini kullanarak Ethereum ağında akıllı sözleşmelerin uygulanması yoluyla, blok zinciri ve akıllı sözleşmeler teknolojilerinin tedarik zinciri yönetimini süreçlerini iyileştirebilme potensiyelini araştırmaktadır. Tez boyunca, tedarik zinciri yönetimi, blok zinciri, dağıtık defter teknolojisi ve akıllı sözleşmeler kavramları, tedarik zinciri süreçlerinin şeffaflığını, işlem hızının, izlenebilirlik ve hesap verilebilirliğinin arttırılması ve geliştirilmesi bağlamında incelenmiştir.Bu teknolojilerin tedarik zinciri süreçlerinde uygulanma ve potansiyel kullanım durumları araştırıldıktan sonra, tedarik zinciri yönetimi için akıllı sözleşmelerin uygulanmasına yönelik bir mimari oluşturulmuştur. Tedarik zinciri yönetimi süreçlerini iyileştiren bir akıllı sözleşme uygulamasının potansiyel veri modelleri ve fonksiyonlar tanıtılmakta ve tartışılmaktadır. Önerilen mimarinin oluşturulmasından sonra önerilen sistemin tedarik zinciri süreçleri üzerindeki etkisi açıklanmış ve bu sistemin geliştirilmesi için gelecekte yapılabilecek çalışmalar tartışılmıştır. Önerilen mimari, DLT'lerin (Dağıtık Defter Teknolojisi) kullanımı sayesinde tedarik zincirinin geçmişe ait verisinin güvenilirliğini artırmakta ve akıllı sözleşmelerin kullanımı sayesinde tedarik zincirinin yönetilebilirliğini ve izlenebilirliğini artırmaktadır. Yine de, tedarik zincirlerinin sürekli değişen ve bir çok değişkeni içerisinde barındıran doğası nedeniyle, tedarik zinciri yönetimi uygulamaları için her tedarik zincirine özel çözümler gereklidir.
Türkiye Göç Rejiminin Son 10 Yılı: Kullanıp Atılabilir Emekten Harcanmış Bedenlere
(2024) Balkan, Meriç; Karadağ, Sibel
Bu tez, son on yılda Türk uluslararası koruma rejiminin mekanizmalarını ve işleyişini anlamayı amaçlamaktadır. İlk olarak, göçmen yasadışılığının Türk uluslararası koruma rejimi içinde şehir tabanlı bir kayıt sistemi aracılığıyla nasıl ve neden üretildiği sorusunu ortaya koymaktadır; ve ikinci olarak, göç yönetiminin artan güvenlikleştirilmesinin bu üretimi zaman içinde nasıl değiştirdiği. Çalışma, Türkiye'deki enformel işgücü piyasasında fiili yasadışı göçmenlerin üretken rolünü ortaya koymak için yasadışılığın yasal üretimine ilişkin bursu temel almaktadır; ve giderek artan sayıda göçmenin sınır dışı edilmesine odaklanan son zamanlarda giderek daha fazla güvenlikleştirilen göç politikasını ve uygulamalarını anlamak için insanların atık olarak üretilmesini temel almaktadır. Bu çalışma, birbiriyle ilişkili iki argüman oluşturmaktadır. Öncelikle, belli bir süre boyunca, şehir bazlı kayıt sistemi, izinsiz ancak tolere edilen göçmen hareketliliği sebebiyle yasadışılığın üretilmesinde birincil mekanizma olarak işlev görmüş ve bu da enformel iş gücü piyasasında konumlandırılabilecek ucuz ve harcanabilir bir göçmen nüfusunun üretilmesiyle sonuçlanmıştır. Ancak, daha önce baskın olan bu yasadışılık üretim biçimi, 2022'den bu yana göç yönetişiminin artan güvenlikleştirilmesiyle kademeli olarak değişmiş ve bu da artık iş gücü piyasasına geri dönüştürülemeyen 'gereksiz' bir göçmen nüfusunun yaratılmasıyla sonuçlanmıştır. Bu değişiklikler üzerine inşa edilen bu çalışmanın ikinci ve orijinal argümanı, göçmenlerin artık yalnızca belirli bir mekanizma yoluyla harcanabilir iş gücüne dönüştürülmediği, aynı zamanda zorunlu iç hareketlilik gibi farklılaştırılmış ve çoğaltılmış 'insan atığı' üretim tekniklerine tabi tutulduğu ve bunun da sınır dışı edilmelerine zemin hazırladığıdır. Dolayısıyla, bu yeni üretim biçiminin tekniklerini ortaya koyarak, bu tez, Türk göç yönetişiminin, bertarafları için 'harcanmış insanlar' üreten bir rejime dönüştüğünü ortaya koymaktadır. Bu nitel araştırma, Ağustos 2023 ile Mart 2024 arasında STK çalışanları, paydaşlar, belediye yetkilileri ve göçmenlerin kendileriyle gerçekleştirilen 50 yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeden oluşan saha çalışmasıyla toplanan birincil verilere ve ayrıca 2014-2024 yılları arasında konuya ilişkin mevcut belge, rapor, resmi açıklama ve basın bültenlerinin analizine dayanmaktadır.
Limited Şirketlerde Müdürler Kurulunun İşleyişi
(2024) Kuran, Zeynep Suphiye; Hamamcıoğlu, Esra
Bu çalışma limited şirketlerde müdürler kurulunun işleyişi konusunu ele almaktadır. 6102 sayılı TTK ile kanun koyucu şirketler hukukunda özel bir konuma sahip olan limited şirketlere, şirketin yönetim organı olan müdürlere (müdürler kuruluna) ilişkin önemli değişiklikler getirmiştir. Ancak müdürlere ilişkin birçok düzenlemede anonim şirket hükümlerine atıfla yetinilmiştir. Kimi hususlarda ise boşluklar bırakılmıştır. Bu sebeplerle limited şirketlerde müdürlerin hukuki konumu incelemek üzere bu çalışma yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, limited şirketin zorunlu organlarından biri olan müdürlerin kavramsal olarak ele alınması, müdürler kurulu toplantıları ve karar alma usullerinin detaylı bir şekilde incelenmesi ve son olarak müdürlerin kararlarının geçersizliğinin incelenmesidir.
Sosyal Medya Kullanımı ve İlk Güvenin Kırsal Tüketicilerin Mobil Bankacılık Niyetlerine İlişkin Rolü: Planlanmış Davranış Teorisinin Uygulanması
(2024) Yüzer, Sabiha; Tosun, Petek
Bankacılık sektörü, internetin yaygın kullanımı ve teknolojik gelişmelerin hızlanması sayesinde diğer sektörlerde de olduğu gibi değişmiştir. Mobil bankacılık, insanların mobil cihazları kullanarak finansal işlemler gerçekleştirmesi için pratik ve güvenli bir yol haline gelmiştir. Mobil bankacılığın avantajlarına rağmen, kırsal kesimdeki müşterilerin zayıf teknoloji okuryazarlığı ve güven eksikliği nedeniyle mobil bankacılığı kullanma niyetleri düşüktür. Çalışma, Planlı Davranış Teorisi (TPB) doğrultusunda, kırsal kesimdeki müşterilerin mobil bankacılığı kullanma eğilimlerinin tutumlar, öznel normlar, algılanan davranışsal kontrol, sosyal medya kullanımı ve erken güven tarafından nasıl etkilendiğini araştırır. Çalışmada 5 puanlık Likert ölçeği kullanılarak kırsal Türkiye'de ikamet eden 327 katılımcıdan bilgi toplayan bir anket metodolojisi kullanılmıştır. Anket soruları, önceki çalışmalarda kullanılan doğrulanmış ölçeklerden adapte edilerek alınmıştır. Önerilen ilişkileri doğrulamak için verileri incelemek amacıyla regresyon analizi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular, sosyal medya kullanımının olumlu tutumları, öznel normları, algılanan davranış kontrolünü ve mobil bankacılığa yönelik ilk güveni önemli ölçüde etkilediğini ve nihayetinde bu hizmetleri kullanma niyetini artırdığını göstermektedir. Sunulan hipotezlerin hepsi veriler tarafından desteklenmiş ve sosyal medya kullanımının ve ilk güvenin kırsal müşterilerin mobil bankacılık niyetleri üzerindeki önemli etkisini göstermiştir. Sonuçlar, kırsal müşteriler arasında dijital okuryazarlığı ve güveni artırmak için bir araç olarak sosyal medyanın önemini vurgulamaktadır. Finansal kuruluşlar, sosyal medya platformlarını etkili bir şekilde kullanarak kırsal müşterilerin mobil bankacılık hizmetleriyle etkileşimini artırabilir, kırsal alanlarda daha fazla finansal katılımı ve ekonomik kalkınmayı teşvik edebilir. Ayrıca kırsal müşteriler için ilk güvenin kritik rolünü vurgulamaktadır ve bankaların mobil bankacılığın kullanımına teşviki için güven oluşturmaya öncelik vermesi gerektiğini önermektedir.
Kadın ve Siyaset: Yerel Yönetimlerde Muhtarlık ve Toplumsal Cinsiyet Algısı: İstanbul Örneği
(2024) Gürbüz, Şeyma Yeşilyurt; Şimşek, Mary Louıse
Bu çalışma, İstanbul'daki yerel yönetimlerin küreselleşen dünyada üstlendiği önemli rolü incelerken, mukhtarlık kurumunun toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilişkisini değerlendirmektedir. Araştırma kapsamında, İstanbul'daki 50 muhtarın toplumsal cinsiyet algıları üzerine bir analiz yapılmış ve bu algıların cinsiyete göre nasıl değiştiği incelenmiştir. Mukhtarlık, Türkiye'deki yerel yönetim yapısında vatandaşlarla devlet arasında köprü görevi gören kritik bir konumdadır ve sosyal yardım, acil durum yönetimi gibi alanlarda toplumun refahı için önemli bir role sahiptir. Bu nedenle, mukhtarların toplumsal cinsiyet algıları ve rolleri toplumda cinsiyete dayalı eşitsizliklerin ve ayrımcılığın nasıl şekillendiği hakkında değerli içgörüler sunar. Araştırmada elde edilen bulgular, toplumsal cinsiyet algılarının mukhtarlık düzeyinde nasıl şekillendiğini ortaya koyarak, toplumsal cinsiyet rollerinin ve algılarının yerel yönetimleri nasıl etkilediğini geniş bir perspektifle incelemektedir. Bu bulgular aynı zamanda Türk toplumunda kadınların siyasetteki rolüne dair kapsamlı bir bakış açısı sunar ve toplumsal cinsiyet farkındalığının artırılmasının, cinsiyete dayalı ayrımcılık ve şiddetin önlenmesindeki önemini vurgular.
Kalkınmacı Devletlerde Kadınların Rolü: Türkı̇ye'nı̇n 'milli Teknoloji Hamlesi' Örneğı̇
(2023) Bozkurt, Melike; Karaoğuz, Hüseyin Emrah
Devlet öncülüğünde kalkınma, özellikle 2008 küresel ekonomik krizinden sonra daha fazla dikkat çekmeye başlamıştır. Neoliberalizme duyulan güvenin azalması ve devlet öncülüğünde kalkınma stratejisi izleyen ülkelerin göreli başarısı, devletlerin rolü, sorumlulukları ve kapasiteleri konusunda yeni tartışmalara yol açmış ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınmaya yönelik farklı bir yaklaşım benimseme olasılıkları daha makul hale gelmiştir. Bu doğrultuda, Türkiye'nin kalkınma hedeflerinin büyük ölçüde devlet tarafından yönlendirildiği ve şekillendirildiği bir örnek olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Yeni yüzyılın değişen küresel bağlamında, gelişmekte olan ekonomilerin kalkınma politikalarını oluştururken dikkate almaları gereken birçok husus ortaya çıkmaktadır. Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda başlatılan Milli Teknoloji Hamlesi, beşeri sermayenin gelişimini destekleyen politikalara öncelik vererek kapsayıcı, bütünleştirici ve paydaş odaklı bir yaklaşım benimsemektedir. Bu tez, kalkınma politika ve uygulamalarından tüm toplumun aynı düzeyde etkilenmediği savından hareketle, ilgili kararların toplumsal cinsiyet odaklı bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini savunmaktadır. İlgili stratejik raporların içerik analizine ve 12 derinlemesine yarı yapılandırılmış mülakata dayanarak, Türkiye'nin Milli Teknoloji Girişimi'nde kadınların rolü analiz edilecektir. Bu anlamda, bu çalışmanın sonuçları, kadınları Türkiye'nin teknoloji odaklı kalkınma hedeflerine entegre etmek için tasarlanan özel politika önlemlerinin, kurumsal mekanizmaların ve güçlendirme girişimlerinin neden önemli olacağını ortaya koymaktadır.
Çağdaş Oyunculuk Çalışmalarında Somatik Uygulamalar Vasıtasıyla Engelsiz Bir Beden Dramaturjisi İnşa Etmek
(2023) Şahin, Burcu Bacanak; Yüceil, Zeynep Sirel Günsür
Çağdaş tiyatronun yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren postdramatik olarak adlandırılan bir yaklaşıma doğru evrilmesiyle birlikte tiyatronun diğer tüm unsurlarında olduğu gibi oyunculuk alanında da yaratıcı olasılıkların sınırsız şekilde deneyimlendiği bir döneme girilmiştir. Metnin ve yazarın boyunduruğundan kurtulan oyuncu bedeni, karakterin temsilcisi olmanın ötesine geçerek doğrudan kendisini sunmasını, şimdi ve burada mevcut olmasını sağlayan, yaratıcı bir bedenleşmiş deneyime kendisini açmaya başlamıştır. Bununla birlikte, çağdaş oyunculuk yaklaşımlarının gündelik-dışı davranışa yaptıkları vurguya paralel olarak farklı özelliklere sahip bedenlerin kendi sınırları ve kısıtlılıkları içerisinde oyunculuğu deneyimlemesi mümkün hâle gelmiştir. Engelli olarak adlandırılan bedenlerin gündelik hayatın içindeki eşitsizliklerden kaynaklı olarak sürekli gündeliği aşan bir performans göstermesi gerektiği düşünüldüğünde, oyuncu olarak bu postdramatik yeni oyunculuk paradigmasına doğal olarak yatkın oldukları görülmektedir. Beden/zihin birliğine dayanan ve –'engelli' olsun veya olmasın- herkesin kendi bedensel çalışmasını özgün ve özgür bir keşif alanına dönüştürebileceğini iddia eden somatik uygulamaların oyunculuk çalışmalarına dâhil edilmesiyle engelleri aşmanın ötesinde bizzat engel fikrinin kendisini ortadan kaldırmak mümkündür.
Yassı Çelik Üretiminde Mekanik Özelliklerin Tahminsel Modellemesi:soğuk Haddelenmıiş Ürünler için Mekanik Özelliklerin Özellik Seçim Yöntemlerinin Karşılaştırılmalı Analizi
(2024) İlme, Didem Bakiler; Yetkin, Emrullah Fatih
Soğuk haddelenmiş yassı çelik rulo ürünler çeşitli sektörlerde kritik bir rol oynamaktadır ve çok çeşitli uygulamalara sahiptir. Bu ürünlerin esas önemi, mükemmel mekanik özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Soğuk haddelenmiş yassı çelik bobinler, otomotiv, ev aletleri, radyatör, inşaat ve ambalaj endüstrilerinde yarı ürün olarak kullanılmaktadır. Yassı çeliklerin soğuk haddeleme sürecinde, soğuk haddeleme, tavlama ve son soğuk haddeleme süreçlerinin parametreleri, uygulama alanının gereksinimlerine göre optimize edilerek ilgili standartlara uygun olarak arzu edilen mekanik özellikler elde edilmektedir. Bu çalışma, düz çelik endüstrisinde mekanik özellik test örneklerinin alınması gerekliliğini ortadan kaldırmak için makine öğrenimi algoritmalarını kullanmaktadır. Bu yaklaşım, hurda oranını azaltmaya ve üretimde kapasite kazançları sağlamaya yardımcı olacaktır. Bu çalışmada, düz çelik ürünlerin akma ve çekme mukavemetini tahmin etmek için Doğrusal Regresyon (LR), Destek Vektör Regresörleri (SVR), K-en yakın komşular (KNN), Rastgele Orman (RF), XGBoost ve Karar Ağacı (DT) gibi makine öğrenimi modelleri kullanılmıştır. Modellerin performansı, sekiz farklı özellik seçme yöntemi ile hiperparametre ayarlaması ve çapraz doğrulama yapılarak geliştirilmiştir. Akma mukavemetinin değerlendirilmesinde, XGBoost modelinin tüm veri seti üzerinde uygulanması %93.8 oranında bir belirleme katsayısı (R²) başarısı elde etmiştir. Avrupa Birliği (AB) verilerine özgü verilere odaklanıldığında, R² %95'e yükselmiştir. Japon veri seti için KNN modeli %91.9 R² elde etmiştir. Avrupa tedarikçileri veri setinde XGBoost modeli ile LASSO yönteminin birlikte kullanılması 23. özellik eklenerek R²'yi %95.4'e çıkarmıştır. Japonya veri setinde Sıralı İleri Seçim (SFS) yöntemi ve XGBoost modeli ile yapılan daha ileri düzey bir rafinasyon, R²'yi 23. özellik eklenerek %94.5'e çıkarmıştır. Çekme mukavemeti tahmini konusunda, XGBoost modeli tüm veri setinde güçlü bir performans sergileyerek %90.8 R² elde etmiştir. Buna karşılık, Avrupa tedarikçileri verilerine uygulanan KNN modeli %88.4 R²'ye ulaşmıştır. Aynı modelin Japon verilerine uygulanması %89.6 R² sonucunu vermiştir. Tüm veri setinde Karşılıklı Bilgi, ANOVA F-Testi ve yinelemeli özellik seçim stratejilerinin bir kombinasyonu R²'yi hafifçe %91.2'ye yükseltmiştir. Avrupa veri seti kullanıldığında, karşılıklı özellik seçim yönteminin uyarlanması KNN algoritması kullanılarak R²'yi %89.5'e çıkarmıştır. Buna karşın, Japon veri setinde, KNN modelinin performansı Sıralı İleri Seçim (SFS) yöntemi uygulanarak 22. özellikte %91.6 R²'ye çıkarılmıştır. Akma ve çekme mukavemeti tahminlerinde en az etkili yaklaşım Lineer Regresyon olmuştur. Bu tezin sonucu, özellikle XGBoost modelinin kullanımının, soğuk haddelenmiş düz çelik bobinlerin mekanik özelliklerinin tahmin doğruluğunu önemli ölçüde artırarak, son haddeleme hattında fiziksel test örneklerine olan ihtiyacı potansiyel olarak ortadan kaldırabileceği ve yassı çelik endüstrisinde hem hurda oranlarını azaltabileceği hem de üretim maliyetlerini düşürebileceği yönünde ikna edici kanıtlar sunmaktadır.

Browse

Recent Submissions